fries (zn. m., v. of o.) link
Doorlopende papieren band, element om de muuroppervlakte in compartimenten te verdelen. De fries werd meestal aangebracht op de ruimte tussen de kroonlijst en de daklijst of het plafond. Ze diende ook om de nadruk te leggen op de omlijsting, deurpanelen, deuren, enz. De breedte varieerde, maar de fries was sowieso breder dan het galon of het omboordsel, waarvan ze zich onderscheidt. Omstreeks het begin van de 20e eeuw kon ze verschillende vormen hebben, zoals papier-maché, in een vorm gegoten plaaster of met motieven bedrukt behangpapier. De stroken met hun rijke, sombere kleuren brachten het noodzakelijke welbevinden in de eetkamer, terwijl in de slaapkamers de voorkeur werd gegeven aan discrete friezen. We merken op dat de populaire donkere papieren friezen, die in Engelse artistieke middens goed ingeburgerd waren sinds omstreeks 1895, in trek geweest zijn tot in de 20e eeuw. De breedte van deze stukken papier was meestal aangepast aan die van het behangpapier, nl. 0,533 m. De machinale bedrukking van de friezen was minder duur, maar de kwaliteit hiervan was niet vergelijkbaar met die van de versieringen die vanaf de jaren 1860 met sjablonen aangebracht werden. Sommige bedrijven maakten hiervan zelfs hun specialiteit, zoals de Londens firma Hayward & Son vanaf 1880, of die van de Schot William Shand Kydd, bekend tekenaar en vervaardiger van motieven met drukplaten en sjablonen, die zijn productie opstartte in 1891 (Baudry de Saunier, 1924, p. 85 ; Velut, 2005a, p. 22, 65-65 ; Woods, 1991, p. 117-126).
....Illustratie:
Fries van behangpapier, onbekende auteur.
Mecanisch druk op papier, 1901-1950 ca.
Afkomst Etterbeek, Hap huis.
Etterbeek, Gemeenthuis.
© KIK-IRPA, Brussel (X019929)