Arts & Crafts (eigennaam) link
Letterlijk vertaald “kunsten en ambachten”, is de Arts and Crafts een beweging die in het Engeland van de tweede helft van de 19de eeuw ontstond als reactie op de industriële producties van het eclectisme*, dat na de wereldtentoonstelling* van 1851 in het Crystal Palace werd veroordeeld voor zijn alledaagsheid. Om een uitweg te vinden uit de impasse waarin de sierkunsten zich bevonden, ijvert de beweging voor een hervorming van de sierkunsten waarbij het onderscheid tussen Schone Kunsten en toegepaste kunsten, en dat tussen kunstenaars, fabrikanten en ambachtslui, wordt opgeheven. De Arts and Crafts wil de kwalitatieve en esthetische integriteit van het materiaal hervinden die verloren ging met de Industriële Revolutie, door te pleiten voor een terugkeer naar het ambachtschap zoals dat in de middeleeuwen werd uitgeoefend. De stijl is geïnspireerd op de neogotische* stroming die toonaangevend was in Engeland, op plaatselijke tradities en op de natuur. Door de charme van het materiaal centraal te stellen privilegieert de stijl eenvoudige vormen en vegetaal geïnspireerde motieven*.
De beweging werd sterk beïnvloed door de publicaties van kunsttheoretici John Ruskin (1819-1900) en William Morris (1834-1896), die in 1887 de Arts and Crafts Exhibition Society zou oprichten. Talrijke architecten en decorateurs sloten zich aan bij de beweging, met als voornaamsten Charles Robert Ashbee (1863-1942), Walter Crane (1845-1915), Christopher Dresser (1834-1904), Arthur Heygate Mackmurdo (1851-1942) en Charles F. A. Voysey (1857-1941) zijn.
Het behangpapier uit hun ateliers vertaalt de aspiraties van de beweging: door de eerlijkheid van het materiaal centraal te stellen (en niet de illusie, zie empirisme*, eclectisme*), vindt er een verwerping van de derde dimensie plaats en een bevestiging van de vlakheid van de muur. Die gaat samen met een lineaire lijnvoering en een handmatig drukprocedé, met een drukplaat* en een sjabloon. De door de natuur geïnspireerde, starre motieven worden in lichte en subtiele tonaliteiten weergegeven, zoals bleekroze of -blauw, lichtgroen of geel. Door haar prijzige en niet-seriële productiewijze blijft de beweging echter beperkt tot een elitaire productie (Boussoussou, 2004, p. 100 ; Cliff, 1998, p. 97, 130, 169, 211 ; Harmanni, 2001, p. 41, 43 ; Riley & Bayer, 2004, p. 274-277).
....Illustratie:
Fries van Arts & Crafts behangpapier, onbekende auteur.
Blokdruk op papier, 1900.
Elsene, privaat huis.
© KIK-IRPA, Brussel (X051865)